شاخص یا INDEX نیز عددی است که بیانگر وضعیت کلی بورس و روند رشد و یا افت این بازار می باشد. ما در بورس فقط یک شاخص نداریم بلکه چند شاخص مختلف داریم که هرکدام از آنها وضعیت بورس را از جنبه خاصی به ما نشان می دهد و محاسبه هرکدام از این شاخص ها از طریق فرمول متفاوتی صورت می گیرد.
شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن می باشدو وسیله ای برای اندازه گیری و مقایسه پدیده هایی است که داری ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن می توان تغییرات ایجاد شده در متغیر های معینی را در طول یک دوره بررسی نمود.
تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. برای درک ساده تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از سهام تمام شرکتهای بورسی هرکدام ۱ عدد سهم را خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سهام شما خواهد بود
در تاریخ سی و یکم خرداد ماه نود و نه شاخص کل بورس تهران از 1.270.000 واحد عبور کرد و رکورد تاریخی را بر جای گذاشت.
اما دیگر شاخص کل، شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) است.
روش محاسبه شاخص کل از فرمول لاسپیرز انجام می شود.
(ارزش جاری بازار سهام*تعداد سهام منتشره) تقسیم بر (ارزش پایه سهام*تعداد سهام در سال پایه)* عدد 100
این شاخص نیز یکی از اصلی ترین شاخص های بورس است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. پس اگر مثلا شاخص قیمت بورس در ۱ سال ۲۰ درصد رشد داشته باشد به این معنی است که سطح عمومی قیمت ها در بورس در ۱ سال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است.
تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می گیرد. در صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص لحاظ می شد. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکت ها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگ تر باشد (سرمایه آن بیشتر باشد) تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.
فرمول محاسبه آن، همانند محاسبه شاخص کل می باشد و نشان دهنده تغییرات در ارزش سهام شرکت های صنعتی می باشد و برای هر صنعت به طور جداگانه محاسبه می گردد.
فرمول محاسبه آن، همانند محاسبه شاخص کل می باشد و نشان دهنده تغییرات در ارزش سهام شرکتهای سرمایه گذاری میباشد.
فرمول محاسبه آن همانند محاسبه شاخص کل قیمت می باشد و برای هر شرکتی بطور جداگانه محاسبه می گردد و برای محاسبه آن شاخص هر شرکتی را در بدو ورود 100 تعیین نموده اند.
معمولا هر سه ماه یکبار، 50 شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می گردند. شاخص tx-50 نشان دهنده میانگین قیمت سهام 50 شرکت برتر می باشد. محاسبه این شاخص به روش محاسبه شاخص داو جونز میباشد. به عبارتی در این محاسبه، تعداد سهام منتشره شرکت تاثیر داده نمیشود و تنها از جمع قیمت سهام 50 شرکت تقسیم بر تعداد آنها (تعدیل شده ) بدست می آید. ( این تعداد در اولین روز محاسبه یعنی ابتدای سال 1379 عدد 50 بوده که بعد ها به تدریج تعدیل شده) شاخص tx-50 نیز در موارد زیر باید تعدیل شود. یعنی عدد 50 در مخرج را باید به گونه ای تغییر داد تا تاثیر تفاوت قیمت بر شاخص به خاطر موارد زیر خنثی گردد.
1- در صورت افزایش سرمایه به هر روشی (چه آورده و چه اندوخته)
2- ورود و خروج شرکتها از لیست 50 شرکت برتر در پایان هر سه ماه
3- تجزیه و تجمیع سهام
این شاخص نیز بوسیله تغییرات ارزش سهام 50 شرکت برتر محاسبه می شود ولی طرز محاسبه آن به روش میانگین موزون (روش لاسپیرز) می باشد و تعداد سهام منتشره شرکتها در محاسبه آن تاثیر گذار است.
محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمول های قراردادی انجام می گیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده می تواند گویای تغییرات خاصی باشد. لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشان دهنده تغییرات قیمت کلیه شرکتها می باشد مابقی شاخص ها بنا بر نوع محاسبه و شرکتهایی که در آن مورد محاسبه قرار می گیرند باید تفسیر شوند. حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخص های مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکتهایی در شاخص مورد نظر تاثیر گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم.
آی بورس به منطور ایجاد فضایی برای یادگیری بهتر بورس ایران شکل گرفته است. ما آمده ایم تا به مخاطبانمان به بهترین شکل کمک کنیم تا در کمترین زمان و به بهترین شکل بتوانند معامله گری در بورس را آموخته و با آرامش بتوانند در بازار بورس ایران معامله کنند. درک و شناخت بهتر بازار و شرایط اقتصادی که در آن قرار داریم میتواند استراتژی ما را برای رسیدن به هدف راحت و کوتاه تر کند.
© استفاده از مطالب آی بورس فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع بلامانع است.
نظرات کاربران